CHÚA NHẬT III MÙA VỌNG – NĂM C (LC 3,10-18)
THIÊN CHÚA NHẢY MỪNG
Đức TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Diễn tả hình ảnh “Thiên Chúa nhảy mừng” xem ra là điều báng bổ hoặc xúc phạm, vì làm giảm suy vị thế thiêng liêng cao cả của Ngài. Tuy vậy, đây là điều ngôn sứ Isaia đã được gợi hứng để phát ngôn và diễn tả. Thiên Chúa nhảy mừng, vì niềm vui thật lớn lao vĩ đại. Nhưng, vì cớ gì mà Thiên Chúa vui mừng đến thế? Đó là ngày chiến thắng đối với Sion, tức là đối với dân Israen, bởi vì Chúa rút lại án phạt và đẩy lui thù địch của dân tộc được Ngài tuyển chọn. Ngôn sứ còn nói với chúng ta một lý do quan trọng hơn, là nền tảng cho niềm vui mừng của con người: đó là sự hiện diện của Thiên Chúa giữa dân Ngài, và tình yêu thương trời bể Ngài dành cho chúng ta. “Thiên Chúa nhảy mừng!”. Thực ra đó là cách diễn tả “như nhân”, tức là nhân cách hóa Thiên Chúa, trình bày Ngài cũng thể hiện cảm xúc như con người vậy. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường nhảy mừng khi đón nhận một tin vui, hoặc khi đạt được một điều gì mà chúng ta mong đợi. Lời Chúa hôm nay, khi diễn tả Thiên Chúa nhảy mừng, có ý khơi dậy nơi chúng ta niềm vui mừng phấn khởi, trong lúc chờ đón Chúa đến. Thực ra, Đấng Cứu Thế đã đến trần gian rồi. Người đang hiện diện giữa cuộc sống của chúng ta. Người hiện diện qua Lời của Người, trong Bí tích Thánh Thể và giữa cộng đoàn cầu nguyện, như chính Người đã hứa. Tuy nhiên, những lo toan tính toán cơm áo gạo tiền dễ làm chúng ta quên sự hiện diện của Chúa. Lời ngôn sứ Isaia nhắc chúng ta về sự hiện diện này, để rồi, cùng với việc chuẩn bị mừng lễ Giáng Sinh, hãy đón Chúa đến trong tâm hồn của cá nhân mỗi người. Như thế, lễ Giáng Sinh không có nguy cơ bị biến thành một sự kiện văn hóa hay một ngày lễ hội truyền thống như bao lễ hội khác ta thấy thường ngày ở nơi này nơi kia, nhưng là một cuộc gặp gỡ với Đấng Emmanuel, Thiên Chúa-ở-với-chúng ta.
Nếu Thiên Chúa nhảy mừng giữa dân Người, thì mỗi chúng ta, những người Ki-tô hữu, có cảm nhận được niềm vui ấy không? Biết bao người tín hữu chỉ “giữ Đạo” một cách miễn cưỡng, chiếu lệ theo kiểu cha truyền con nối. Họ ít khi, thậm chí không bao giờ, cảm nhận được niềm vui ngọt ngào đến từ sự hiện diện của Chúa. Trái tim và đức tin mách bảo chúng ta, nơi nào có Chúa hiện diện, nơi đó tràn đầy phúc lành, vì Chúa là nguồn mạch của mọi ơn phúc. Đức Thánh Cha Phanxicô đã viết trong Tông huấn Niềm vui Tin Mừng: “Đôi khi chúng ta bị cám dỗ kiếm cớ để than thở và hành động như thể chúng ta chỉ có thể hạnh phúc nếu có hàng ngàn các điều kiện. Phần nào đó là vì “xã hội kỹ thuật của chúng ta đã tạo ra vô số điều kiện để hưởng thụ, nhưng lại rất khó tạo ra niềm vui”. Tôi có thể nói rằng trong đời mình, tôi đã thấy những biểu hiện đẹp nhất và tự nhiên nhất của niềm vui nơi những người nghèo hầu như không có gì để bám víu vào. Tôi cũng nghĩ đến niềm vui đích thực được biểu lộ bởi những người khác, những người mà giữa những bó buộc đầy áp lực của nghề nghiệp, họ vẫn có thể giữ vững được niềm tin trong sự thanh thoát và đơn sơ của họ. Với mỗi người tuỳ theo cách của mình, tất cả các niềm vui này đều bắt nguồn từ tình thương vô biên của Thiên Chúa, Đấng tự mặc khải cho chúng ta trong Đức Giêsu Kitô.” (số 7).
Nếu Thiên Chúa nhảy mừng, thì mỗi tín hữu chúng ta được mời gọi hãy sống lạc quan, trong niềm tín thác nơi Ngài. Thánh Phaolô, trong thư gửi tín hữu Philipphê, lưu ý các tín hữu đừng lo lắng gì cả, nhưng hãy tạ ơn Chúa và giãi bày trước tôn nhan Ngài những nhu cầu, những trăn trở lo toan của cuộc sống. Đối với nhiều người hôm nay, lời khuyên này xem ra có vẻ lý thuyết và vô nghĩa. Làm sao sống vô tư lạc quan khi có một người thân bệnh nặng, hoặc gia đình đang hoạn nạn thiếu thốn nợ nần? Kinh nghiệm cho chúng ta thấy, Chúa có phương pháp và đường lối của Ngài. Rất nhiều người đến với Chúa và đã được Ngài đỡ nâng, có thể không đem lại kết quả trực tiếp và không theo cách họ muốn, nhưng chắc chắn Ngài là Cha nhân hậu, biết những người con đang cần gì, và Ngài đã ra tay giải cứu.
Hãy đến với Chúa để tìm thấy niềm vui. Tin Mừng hôm nay kể lại, có biết bao người đến với Gioan Tẩy giả. Họ thuộc đủ mọi thành phần xã hội: người thu thuế, binh sĩ, thợ thuyền. Đến với ông, mọi người đặt câu hỏi: “Chúng tôi phải làm gì?”. Ông Gioan đã tùy từng người, từng nghề nghiệp, mà đưa ra những lời khuyên cụ thể. Tựu trung mọi lời khuyên đều giúp họ hoán cải canh tân đổi mới cuộc đời. Đó là điều kiện căn bản để được gặp Chúa và để tìm thấy niềm vui. Để chuẩn bị đón Chúa vào tâm hồn nhân dịp lễ Giáng Sinh, mỗi chúng ta cũng tự đặt câu hỏi: “Tôi phải làm gì đối với Chúa và đối với anh chị em xung quanh?”. Câu hỏi này giúp ta xác định mình đang đi về đâu, đồng thời mời gọi chúng ta trở về với Chúa để được hưởng trọn vẹn niềm vui Chúa ban cho những ai yêu mến Ngài. Đời sống và lời rao giảng của Gioan Tẩy giả là gương mẫu cho chúng ta về sự khiêm nhường. Khi nói về Đấng Cứu độ, ông tự coi mình chỉ là đầy tớ, không xứng đáng cởi quai dép cho Người. Trước những người đang tò mò đặt câu hỏi về thân thế của mình, ông khiêm tốn nhận mình chỉ là tiếng kêu trong sa mạc. Sa mạc là nơi vắng bóng người, chỉ có nắng và gió. Lời nói trong sa mạc dễ bị mất hút trong khoảng không gian mênh mông. Gioan Tẩy giả kêu gọi mọi người sám hối theo lệnh truyền của Chúa. Chứng từ khiêm tốn của ông đã lay động con tim nhiều người và thúc đẩy họ đến dìm mình trong dòng nước để được ơn tha thứ. “Dân Sion hãy mừng rỡ reo hò, vì giữa ngươi, Đức Thánh của Israen quả thật là vĩ đại” (Đáp ca). Giáng Sinh là lễ của niềm vui. Thiên Chúa và con người gặp gỡ nhau nơi hang đá máng cỏ. Trời với đất nên một nơi Hài nhi Giêsu. Đón nhận Chúa Cứu thế là đón nhận niềm vui. Hình ảnh Thiên Chúa nhảy mừng gợi hứng cho chúng ta sống niềm vui và loan báo niềm vui cho những người xung quanh. Quả vậy, “niềm vui càng được chia sẻ thì càng được nhân lên”. Nếu chúng ta biết rao truyền niềm vui cho những người khác, thì niềm vui ấy càng lớn mãi, tỏa sáng và âm vang đến mọi ngõ ngách của cuộc đời.
2. ANH EM HÃY VUI LÊN TRONG NIỀM VUI CỦA CHÚA
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
Lời mời ‘hãy vui lên” là đặc điểm của Mùa Vọng. Mong đợi Chúa giáng trần, mong đợi mà chúng ta đang sống là niềm vui. Và Chúa nhật thứ III Mùa Vọng, chiều kích của niềm vui này đặc biệt nổi bật trong ca nhập lễ với những lời khích lệ của Thánh Phaolô “Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa” (Pl 4,4). Tại sao chúng ta vui? Câu trả lời là vì Chúa sắp ngự đến rồi (x.Pl 4, 5).
Hôm nay phụng vụ Giáo hội đang màu tím chuyển sang hồng thể hiện rõ nét của niềm vui, vui vì những gì đã đạt được trong chặng đường thứ nhất của Mùa Vọng, nay nghỉ một chút để nhìn lại chặng đường đã qua với niềm vui, và lấy thêm đà mới chuẩn bị mừng (Chúa Giáng Sinh), nên Giáo hội mời gọi con cái mình “Gaudete – Hãy vui lên”.
Với lời thánh ca du dương phỏng theo lời của thánh Phaolô: Anh em hãy vui lên trong niềm vui của Chúa. Vui như Isaia nói:“Tôi hớn hở vui mừng trong Chúa, và lòng tôi hoan hỉ trong Chúa tôi” (Is 61, 10).Lời nguyện nhập lễ hôm nay đưa chúng ta vào chính niềm vui thiêng thánh ấy: “Lạy Chúa, xin đoái xem, này dân Chúa đem tất cả niềm tin đợi chờ ngày lễ Sinh Nhật Đấng Cứu Thế. Xin hướng niềm vui chúng con về chính nguồn hoan lạc của mầu nhiệm Giáng Sinh cao cả để tâm hồn chúng con hoàn toàn đổi mới mà họp mừng ngày cứu độ đã gần kề” (Lời nguyện nhập lễ Chúa nhật III Mùa Vọng).
Những lời trên làm tâm hồn chúng ta rạo rực hẳn lên, dẫn chúng ta bước vào mầu nhiệm của niềm vui ơn cứu độ. Nghe những lời loan báo của Xôphônia chúng ta không thể không vui: “Hỡi thiếu nữ Sion, hãy cất tiếng ca! Hỡi Israel, hãy hoan hỉ! Hỡi thiếu nữ Giêrusalem, hãy hân hoan và nhảy mừng hết tâm hồn!” (Xp 3, 14-15).Cũng sứ điệp của niềm vui, Thiên Thần chào Đức Maria: “Hỡi Bà đầy ơn phúc, hãy vui lên” (Lc 1,26). Lý do chính để thiếu nữ Sion vui là có: “Chúa là Thiên Chúa ngươi, là Đấng mạnh mẽ ở giữa ngươi, chính Người cứu thoát ngươi. Người hân hoan vui mừng vì ngươi. Người cảm động yêu thương ngươi, và vì ngươi, Người sung sướng reo mừng” (Xp 3, 16-18). Xôphônia muốn chúng ta phải vui mừng, không có lý do gì để thất vọng, nản chí, buồn sầu, dù tình trạng ta phải đương đầu có thế nào đi nữa, chúng ta chắc chắn về sự hiện diện của Chúa, nguyên sự hiện diện ấy cũng đủ để làm cho tâm hồn ta hân hoan.
Trong thư gửi tín hữu thành Philiphê, thánh Phaolô mời gọi con cái mình vui lên trong niềm vui của Chúa, và ngài đưa ra lý do tại sao phải vui mừng. Thưa vì “Chúa đang đến gần!” (Pl 4,5). Chúa sắp ngự đến rồi, vậy để đón Chúa, chúng ta làm gì đây? Cám ơn những người thu thuế, các quân nhân và những người đã đến hỏi Gioan về cách thức chuẩn bị đón Chúa đến, vì nhờ họ chúng ta mới có câu trả lời, Thiên Chúa không đòi điều gì ngoại thường, nhưng Chúa muốn mỗi người sống theo các tiêu chuẩn liên đới và công bằng; nếu không có những đức tính này thì ta không thể chuẩn bị tốt đẹp để gặp gỡ Chúa. Khi dân chúng đến hỏi Gioan Tẩy Giả, ông khuyên: “Ai có hai áo, hãy cho người không có; ai có của ăn, cũng hãy làm như vậy” (Lc 3, 11). Thật là phù hợp với tinh thần Đạo Chúa, bởi đức bác ái được đề cao, yêu thương được chú trọng phải thực hành như Thiên Chúa. Bác ái thúc đẩy quan tâm đến người khác và đáp ứng nhu cầu của họ. Công lý đòi phải vượt thắng sự chênh lệch giữa người có của dư thừa và người thiếu những điều tối cần thiết. Công lý và bác ái không đối nghịch nhau, nhưng cả hai chắp lại thành đôi cánh để con người thăng tiến trong yêu thương. Theo Đức Nguyên Giáo hoàng Bênêđitô XVI thì, “Tình thương luôn là điều cần thiết, cả trong một xã hội công bằng nhất, vì luôn luôn có những tình trạng thiếu thốn về vật chất trong đó sự trợ giúp là điều tối cần thiết trong sự yêu thương cụ thể đối với tha nhân” (Trích Deus caritas est, số 28). Đối với người làm nghề thu thuế, họ thường bị khinh dể bởi lợi dụng địa vị. Gioan không bảo họ phải đổi nghề, nhưng đừng đòi thêm điều gì khác ngoài mức đã được ấn định (x. Lc 3,13). Theo Gioan, tiên vàn hãy chu toàn nghĩa vụ của mình một cách lương thiện. Hãy tuân giữ các giới răn (x. Xh 20,15). Đến lượt các quân nhân, hạng người dễ bị cám dỗ lạm quyền. Thánh Gioan nói: “Đừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai; các ngươi hãy bằng lòng với số lương của mình” (Lc 3,14). Cả trong trường hợp này, sự hoán cải bắt đầu bằng sự lương thiện và tôn trọng tha nhân. Chỉ dẫn này có giá trị đối với mọi người, nhất là những người có trách nhiệm lớn hơn. Israel vui vì có Chúa, để có được niềm vui đích thực, niềm vui trong Chúa và có Chúa ở cùng. Mượn lời các quân nhân, chúng ta hỏi Gioan Tiền Hô: Còn chúng tôi, chúng tôi phải làm gì? Chắc ngài sẽ chỉ cho chúng ta những việc phải làm. Chỉ dẫn của Gioan Tẩy Giả vẫn luôn thời sự: cả trong thế giới đại dịch chúng ta đang sống, tình thế sẽ khá hơn nếu mỗi người tuân giữ các qui luật hành xử này.
– Đừng xét đoán để khỏi bị xét đoán, hãy tha thứ và cho đi, tránh tật nói hành nói xấu, tránh lời nói ghen tương, phân bì, đón nhận điều tốt lành ở nơi mỗi người.
– Cởi mở tâm hồn đối với những người đang sống trong tình trạng bấp bênh, đau khổ; những anh chị em bị tước đoạt phẩm giá. Hãy phá vỡ hàng rào của sự dửng dưng lãnh đạm là thái độ đang lan tràn, che đậy sự giả hình và ích kỷ.
– Vui mừng thực thi những công việc bác ái về thể lý và tinh thần, “để thức tỉnh lương tâm ngái ngủ của chúng ta trước thảm trạng nghèo đói” và đừng quên rằng “vào cuối đời, chúng ta sẽ bị phán xét về đức bác ái” (lời Thánh Gioan Thánh Giá).
Ước chi Lễ Giáng Sinh nay đã gần, thôi thúc chúng ta khắp nơi trên trần thế canh tân niềm tin của mình vào Thiên Chúa và vào Con của Ngài là Đức Giêsu Kitô, đồng thời chuẩn bị một nơi xứng đáng để đón tiếp Chúa Kitô.
Lạy Mẹ Maria, xin giúp chúng con chuẩn bị tâm hồn để đón rước Chúa Giêsu. Amen.
3. HOÁN CẢI
nguồn Website GP. Bà Rịa
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể! Ai cũng phải có một mục đích cho đời mình. Chúa dựng nên chúng con để được sống hạnh phúc. Thế nhưng sau tội nguyên tổ, chúng con đã đi tìm hạnh phúc ở nơi không có Chúa, không có hạnh phúc thật. Cuộc đời mỗi người chỉ có một. Có được hạnh phúc thật là được tất cả, mất là mất tất cả. Hoán cải là bước đầu tiên để theo Chúa, để định lại hướng đi cho đời mình, để tìm đến hạnh phúc thật. Lạy Chúa! Mùa Vọng là thời gian chúng con chuẩn bị tâm hồn để mừng kỷ niệm việc Chúa xuống thế cứu độ chúng con, cũng là thời gian để chúng con nhìn lại chính mình mà biết được đời mình đang đi về đâu.
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể, hạnh phúc thật là điều chúng con thao thức kiếm tìm. Chính Chúa đã xuống thế làm người để mang hạnh phúc đến cho chúng con, nhưng thế gian cũng hứa hẹn nhiều hạnh phúc với chúng con. Đâu là hạnh phúc thật? Trần thế hứa hẹn cho con người biết bao điều hạnh phúc, nhưng không hứa hẹn bình an, chẳng bao giờ hứa sự sống đời đời: “Dù sống trong danh vọng, con người cũng không thể trường tồn; thật nó chẳng khác chi con vật một ngày kia phải chết” (Tv 49,13). Chỉ có Chúa mới hứa sự sống đời đời cho chúng con. Thế nhưng để được sống đời đời chúng con phải làm gì?
(Thinh lặng)
+ Ông Gioan trả lời:“Ai có hai áo, hãy cho người không có; ai có của ăn, cũng hãy làm như vậy”.
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể! Người ta tuôn đến hỏi ông Gioan phải làm gì để có được hạnh phúc thật cho mình, nhưng câu trả lời của ông lại bảo họ, và cũng dạy cả chúng con phải mưu cầu lợi ích cho người khác. Lạy Chúa, bỏ mình, vác thập giá và chịu chết là con đường Chúa đã sống, là con đường Chúa đã đi. Điều chúng con tìm kiếm là sự sống đời đời. Niềm tin đòi chúng con chấp nhận một nghịch lý, nghịch lý của tình yêu: Phải mất để được.
Vâng, để có được sự sống đời đời thì mất bao nhiêu vẫn còn là có lợi. Thánh Phao-lô đã nói: “Phàm là tay đua, thì phải kiêng kỵ đủ điều, song họ làm như vậy là để đoạt phần thưởng chóng hư; trái lại chúng ta nhằm phần thưởng không bao giờ hư nát” (1Cr 9,25). Tình yêu cho đi là đòi hỏi của sự sống đời đời. Ai sống cho tình yêu thì được chia sẻ sự sống của Thiên Chúa và có được sự sống đời đời; còn người sống vị kỷ lại đi tìm những điều sẽ mất: “Tôi đã thấy ác nhân ngạo ngược, nó vươn mình tựa hương bá xanh tươi. Nay trở lại, nó không còn nữa, tìm kiếm hoài mà chẳng thấy tăm hơi” (Tv 37, 35-36).
(Hát)
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể, Sự hiện diện của Chúa trong Bí tích Thánh Thể là bài học tuyệt vời cho chúng con về tình yêu cho đi. Chúa hiện diện ở đây vì tình yêu, Chúa là tấm bánh bẻ ra cho mọi người được sống, kể cả những người đã xúc phạm đến Chúa: “Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi” (Mc 2,17). Lạy Chúa, xin đổ tràn tình yêu Chúa vào lòng chúng con để chúng con nhìn thấy, yêu mến và phục vụ Chúa đang hiện diện trong anh em chúng con, không trừ một ai. Khi đó, Chúa thực sự ngự đến trong lòng chúng con, và qua chúng con lòng thương xót của Chúa đến được với mọi người. Amen.