Đừng đối xử với người trẻ như thể chúng luôn sai. Nhưng cũng đừng đối xử với chúng như thể chúng luôn luôn đúng.
Quy tắc đầu tiên của tôi khi nuôi dạy con trong độ tuổi thanh thiếu niên là luôn luôn sẵn sàng nói “Có” khi chúng muốn tâm sự. Những khoảnh khắc này rất hiếm hoi, thường diễn ra vào đêm muộn, vì vậy bạn cần tận dụng khi chúng xuất hiện. Nếu bạn không thể – ngay cả khi có lý do chính đáng, như là giờ đi ngủ – con của bạn sẽ khép lòng và chỉ nhớ rằng bạn đã từ chối nói chuyện với chúng.
Còn nếu bạn nói chuyện, thì đây là hai quy tắc quan trọng. Thứ nhất: Đừng đối xử với chúng như thể mọi chuyện chúng đều sai. Điều đó sẽ khiến chúng mất hứng. Thứ hai: Đừng bao giờ đối xử với chúng như thể chúng luôn luôn đúng. Chúng không đúng hoàn toàn, chúng biết điều đó. Vậy thì phải làm sao?
Thứ nhất, những rắc rối của tuổi teen cho thấy có những sự thật mà người lớn bỏ qua
Tuổi thanh thiếu niên thường gắn liền với những rắc rối. Các mối quan hệ là mối quan tâm hàng đầu của con bạn – đặc biệt là mối quan hệ của chính chúng, và cả của người khác nữa. Chúng có thể nhắn tin và nói chuyện hàng giờ đồng hồ về các mối quan hệ. Cứ như thể thanh thiếu niên nghĩ rằng con người là vô cùng quan trọng và việc kết nối với người khác là cốt lõi của cuộc sống vậy!
Ohh khoan đã. Chúng đúng đấy.
Chúng không những đúng, mà người lớn cũng thường mắc sai lầm này. Thông thường, chúng ta học cách giản lược góc nhìn về con người. Thật đau đớn khi phải thừa nhận tầm quan trọng của người khác, vì vậy chúng ta tránh nỗi đau bằng cách phủ nhận cảm xúc thực sự của mình. Hãy nói với con của bạn rằng bạn ngưỡng mộ chúng vì đã nhìn thấu sự thật. Và sau đó chỉ cho chúng biết thêm nữa (điều mà tôi sẽ chia sẻ sau đây…).
Thứ hai, hãy công nhận rằng lý tưởng của người trẻ là đúng
Người trẻ cho rằng thế giới này thật ngớ ngẩn. Chúng cho rằng chính trị là một mớ bòng bong bệnh hoạn của sự thật và dối trá, và các chính trị gia thường xuyên nói những lời hoa mỹ giả tạo thỉnh thoảng xen lẫn với sự quan tâm thật lòng. Chúng cho rằng nhiều nhà lãnh đạo trong các tổ chức của chúng ta là những kẻ đạo đức giả, vờ như có động cơ cao thượng trong khi thực chất chỉ phục vụ bản thân họ.
Các bạn tuổi teen muốn đập bỏ toàn bộ hệ thống để xây dựng lại. Chúng muốn định hướng các tổ chức trên thế giới nhắm tới lợi ích chung và hoạt động vì chính nghĩa. Hơn nữa, chúng tin rằng mình có thể làm được điều đó.
Nói cách khác, chúng có tinh thần đúng đắn, tinh thần của Chúa Kitô. Hãy ngưỡng mộ trước khi bạn sửa sai chúng.
Thứ ba, người trẻ (rất thường) có cái nhìn hoài nghi về Giáo hội
Người trẻ thấy “đi nhà thờ” là một việc nhàm chán và không hấp dẫn, là thứ gì đó chỉ hợp với người già. Giáo hội hoàn toàn không phải như vậy – đó là nơi tôi luyện nên những vị thánh vĩ đại. Thế nhưng người trẻ đã đúng. Chắc chắn Giáo hội không phải lúc nào cũng được như thế.
Trong một cuộc trò chuyện với Giám mục Robert Barron, Jordan Peterson nói: “Giáo hội đang mất dần những người trẻ, và tôi cho rằng đó là vì Giáo hội đã không đòi hỏi đủ từ người trẻ.” Ông nói, người trẻ muốn được kêu gọi làm anh hùng và phiêu lưu, nhưng thay vào đó, Giáo hội lại cố gắng làm cho thông điệp của mình nhẹ nhàng và dễ dàng. Giám mục Barron đồng ý.
Vì vậy, thanh thiếu niên hiểu đúng tất cả những điều đó. Thế nhưng người lớn cũng đúng luôn.
Trước hết, người lớn biết rằng phó thác thì tốt hơn là cố giải quyết vấn đề
Đúng là người lớn đã học cách che giấu những tổn thương của mình. Nhưng hãy cho con bạn biết những lý do khác khiến cuộc sống của bạn ít có vấn đề hơn: Chúng ta đã phó thác cuộc đời mình cho Chúa (hy vọng là vậy).
Chúng ta biết rằng cuối cùng rồi sẽ có điều mình cần. Chúng ta cũng biết rằng những tổn thương nhỏ nhặt mà người khác gây ra cho chúng ta cần phải được nhìn nhận trong bối cảnh của tất cả những món quà chân-thiện-mỹ mà Chúa ban tặng cho chúng ta qua tạo vật và qua những con người cùng đồng hành trên cuộc đời này. Hãy nói với con bạn: “Hãy nghĩ về ngày tồi tệ nhất của con. Nếu con liệt kê ra tất cả những điều tốt đẹp xảy ra trong ngày ở một cột, và tất cả những điều tồi tệ ở cột khác, thì ngày đó sẽ luôn có kết quả tích cực, nếu con thật sự xem xét cặn kẽ và trung thực. Tin bố mẹ đi, bố mẹ thường xuyên làm điều này.”
Thứ đến, người lớn biết rằng hành động nhỏ có thể làm nên việc lớn
Đúng là thế giới này hơi ngớ ngẩn. Đúng là rất nhiều điều xảy ra thật tồi tệ và cần phải thay đổi. Thế nhưng cũng đúng là mỗi người chúng ta đều có thể làm nên sự thay đổi vĩnh viễn ở bất cứ lúc nào.
Mẹ thánh Têresa Calcutta đã chỉ cho chúng ta cách thực hiện: Làm những việc nhỏ bé với tình yêu lớn. Mẹ thánh nói: “Tất cả sức mạnh của tôi nằm ở việc cầu nguyện và hy sinh. Đây là vũ khí bất khả chiến thắng của tôi … Chúng có thể lay động trái tim tốt hơn nhiều so với lời nói. Kinh nghiệm của tôi cho thấy điều đó.”
Một đứa con tuổi teen đã nói với tôi rằng toàn bộ cuộc sống của nó đã thay đổi nhờ lời khuyên đơn sơ của một vị linh mục trong phòng giải tội về việc đảm nhiệm tốt hơn vai trò của nó trong cuộc sống. Nó đã làm theo, và mọi thứ đều được biến đổi. Giờ đây, tôi muốn đưa ra lời khuyên này cho tất cả mọi người: Nếu bạn muốn thay đổi thế giới, hãy thực hiện những điều nhỏ mà bạn nhận được mỗi ngày một cách đơn giản và kỹ lưỡng. Bạn sẽ ngạc nhiên trước những lợi ích mà nó mang lại.
Thứ ba, hãy kêu gọi con bạn trở thành người hùng cho Chúa
Trong cuộc trò chuyện với Giám mục Barron và Jordan Peterson, họ đã đi đến kết luận rằng điều chúng ta thực sự cần làm là nói với những người trẻ rằng “mỗi con người có nghĩa vụ trở nên giống Chúa Kitô.”
Những người trẻ có khả năng làm điều này tốt hơn chúng ta. Nói chung là: Chúng biết linh hồn của chúng là vĩnh cửu, và các mối quan hệ gần như là tất cả. Nếu chúng tin vào Chúa và hành động vì Ngài suốt cả ngày, chúng sẽ nhanh chóng lướt thắng bất cứ điều gì chúng ta đã làm được.
Tác giả: Tom Hoopes
Chuyển ngữ: Mai Ni
Nguồn: Aleteia